Ακύρωση Πλειστηριασμών & Διαταγής Πληρωμής

Άμυνα Οφειλέτη σε Πλειστηριασμό & Διαταγή Πληρωμής

Η άσκηση των αναγκαίων ένδικων βοηθημάτων αποτελεί το μοναδικό μέσο άμυνας του οφειλέτη όταν επισπεύδεται σε βάρος του ίδιου και της περιουσίας του διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης με εκτελεστή απόφαση ή διαταγη πληρωμής.

Στο πλαίσιο αυτό, το γραφείο μας με τεράστια εμπειρία στο πεδίο των διαταγών πληρωμής και των πλειστηριασμών αναλαμβάνει την προάσπιση των συμφερόντων των εντολέων του σε βάρος των οποίων έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής ή αυτών οι οποίοι αναζητούν απόλυτα εξειδικευμένο Δικηγόρο για πλειστηριασμό σε βάρος τους. 

Ποια είναι τα κυριότερα μέσα άμυνας του οφειλέτη κατά πλειστηριασμού;

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, αυξάνονται ολοένα και περισσότερο οι κατασχέσεις ακινήτων οφειλετών πιστωτικών ιδρυμάτων και ο ορισμός πλειστηριασμών γι’ αυτά, σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις και ηλεκτρονικών. Με την τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τον ν. 4335/2015, έχουν αποψιλωθεί οι δυνατότητες άμυνας των οφειλετών, με κυριότερη αλλαγή την κατάργηση της δυνατότητας άσκησης αίτησης αναστολής στο πλαίσιο της αναγκαστικής εκτέλεσης και στο επίπεδο του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν εξακολουθούν να υφίσταται σημαντικά μέσα άμυνας του οφειλέτη, τα κυριότερα εκ των οποίων, με απλουστευτική προσέγγιση, είναι, επιγραμματικά, τα εξής:

Α. Η Ανακοπή κατά της εκτέλεσης, σύμφωνα με το άρθρο 933 ΚΠολΔ, η οποία αποτελεί το βασικότερο αμυντικό ένδικο βοήθημα στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης και ασκείται εντός σαράντα πέντε (45) ημερών από την ημέρα της κατάσχεσης. Η συγκεκριμένη ανακοπή αφορά σε αντιρρήσεις του οφειλέτη κατά της απαίτησης ή σε ελαττώματα της αναγκαστικής εκτέλεσης από την σύνταξη της επιταγής μέχρι και την δημοσίευση του αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης.

Με την συγκεκριμένη ανακοπή επιδιώκεται η ακύρωση των επιμέρους πράξεων της αναγκαστικής εκτέλεσης (επί παραδείγματι της επιταγής προς πληρωμή, της κατασχετήριας έκθεσης και του αποσπάσματος αυτής) και, συνακόλουθα, και του ορισθέντος αναγκαστικού πλειστηριασμού.

Η απόφαση του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου θα πρέπει να δημοσιευτεί σε χρόνο προγενέστερο του πλειστηριασμού. Σε περίπτωση απόρριψης της ανακοπής από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, ο οφειλέτης έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεση και, επ’ αυτής, και αίτηση αναστολής ενώπιον του δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου, η οποία θα πρέπει να κατατεθεί το αργότερο πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού, σύμφωνα με το άρθρο 937 παρ. 1 εδ. β΄ΚΠολΔ.

Β. Η Ανακοπή διόρθωσης της κατασχετήριας έκθεσης, σύμφωνα με το άρθρο 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, με την οποία επιδιώκεται, ιδίως, η διόρθωση της περιγραφής του κατασχεθέντος ακινήτου και, κατά συνέπεια, και της εκτιμηθείσας αξίας αυτού και συνεπώς και της τιμής πρώτης προσφοράς, η οποία μπορεί να αυξηθεί ή και να μειωθεί, με βάση τους ισχυρισμούς, τα αποδεικτικά μέσα και το σχετικό αίτημα του οφειλέτη.

Η συγκεκριμένη ανακοπή θα πρέπει να κατατεθεί το αργότερο δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες πριν την ορισθείσα ημερομηνία πλειστηριασμού και η επ’ αυτής απόφαση πρέπει να δημοσιευτεί το αργότερο την 12η μεσημβρινή της όγδοης πριν τον πλειστηριασμό ημέρας και να αναρτηθεί με επιμέλεια της γραμματείας στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του ΕΤΑΑ-ΤΑΝ.

Γ. Η Αίτηση Αναστολής σύμφωνα με το άρθρο 1000 ΚΠολΔ, με την οποία επιδιώκεται η Αναστολή του πλειστηριασμού για χρονικό διάστημα έως έξι (6) μηνών εφόσον δεν υπάρχει κίνδυνος βλάβης του επισπεύδοντος και υπάρχει βάσιμη προσδοκία ότι είτε ο οφειλέτης θα ικανοποιήσει τον επισπεύσδοντα στο διάστημα αυτό είτε μπορεί, αν περάσει αυτό το διάστημα, να επιτευχθεί μεγαλύτερο πλειστηριάσμα.

Η συγκεκριμένη αίτηση θα πρέπει να κατατεθεί το αργότερο δεκαπέντε (15) εργάσιμες ημέρες πριν την ορισθείσα ημερομηνία πλειστηριασμού και η επ’ αυτής απόφαση πρέπει να δημοσιευτεί το αργότερο την 12η μεσημβρινή της προηγούμενης από τον πλειστηριασμό Δευτέρας, ενώ η αναστολή χορηγείται υπό τον όρο καταβολής των τυχόν εξόδων επίσπευσης του πλειστηριασμού και του ¼ τουλάχιστον του οφειλόμενου κεφαλαίου στον επισπεύδοντα.

Πλην των ανωτέρω και ιδίως με δεδομένη την κατάργηση, ως προαναφέρθηκε, της αναστολής στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, είναι δυνατή, υπό προϋποθέσεις και κατά περίπτωση, είτε η άσκηση αίτησης αναστολής σύμφωνα με το άρθρο 632 παρ. 3 ΚΠολΔ με αίτημα προσωρινής διαταγής, εφόσον ο πλειστηριασμός επισπεύδεται με βάση εκτελεστό τίτλο που αποτελεί διαταγή πληρωμής και έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα ανακοπή μετά την πρώτη επίδοσή της η οποία και εκκρεμεί στον πρώτο βαθμό είτε σύμφωνα με το άρθρο 632 παρ. 4 ΚΠολΔ εφόσον η προαναφερθείσα ανακοπή έχει απορριφθεί και έχει ασκηθεί έφεση κατά της απορριπτικής είτε, με βάση την νομολογία, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις των ασφαλιστικών μέτρων για την προσωρινή ρύθμιση κατάστασης, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, τα οποία, όπως και η δυνατότητα άσκησης ανακοπής κατά της κατακυρωτικής έκθεσης μετά τον πλειστηριασμό, θα αναλυθούν εκτενέστερα σε επόμενο άρθρο.

Σε κάθε περίπτωση, στο παρόν άρθρο παρατίθενται σε γενικές γραμμές οι δυνατότητες του οφειλέτη, ο οποίος θα πρέπει, αμέσως μόλις του κοινοποιηθεί αντίγραφο από το απόγραφο του εκτελεστού τίτλου ή και κατασχετήρια έκθεση να απευθυνθεί στον πληρεξούσιο Δικηγόρο του για να αποφασίσουν ποια ή ποιες από τις ανωτέρω δυνατότητες που του δίνει ο Νόμος θα πρέπει να λάβουν χώρα στην περίπτωσή του.

Τι είναι η Διαταγή πληρωμής και πως ακυρώνεται;

1. Τι είναι η Διαταγή Πληρωμής;

Η Διαταγή Πληρωμής αποτελεί τίτλο εκτελεστό που ενσωματώνει μία οφειλόμενη χρηματική απαίτηση ή, σπανιότερα, μία απαίτηση παροχής χρεογράφων. Εκδίδεται από τον Ειρηνοδίκη, αν η απαίτηση είναι μικρότερη ή ίση των 20.000 ευρώ ή από τον Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου σε περίπτωση που ξεπερνά το ποσό αυτό που είναι κάθε φορά αρμόδιο κατά τόπο. Προκειμένου να εκδοθεί η Διαταγή Πληρωμής, θα πρέπει η οφειλή να αποδεικνύεται εγγράφως, με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο ή με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων που εκδόθηκε μετά από ομολογία ή αποδοχή της αίτησης από τον οφειλέτη.

2. Πώς εκδίδεται η Διαταγή Πληρωμής;

Η Διαταγή Πληρωμής εκδίδεται κατόπιν αιτήσεως του δανειστή (Τράπεζας ή ιδιώτη) στο εκάστοτε αρμόδιο Δικαστήριο και στρέφεται κατά του οφειλέτη. εκδίδεται χωρίς κλήτευση του οφειλέτη κατά του οποίου στρέφεται. Διαταγή Πληρωμής δεν μπορεί να εκδοθεί για πρόσωπα που διαμένουν στο εξωτερικό ή πρόσωπα άγνωστης διαμονής.

3. Τι ακολουθεί την έκδοση της Διαταγής Πληρωμής;

Μετά την έκδοση της Διαταγής Πληρωμής,  θα πρέπει, για να είναι αυτή ισχυρή, να επιδοθεί με Δικαστικό Επιμελητή στον οφειλέτη κατά του οποίου στρέφεται μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών.

4. Τι συνέπειες έχει για τον οφειλέτη η σε βάρος του έκδοση Διαταγής Πληρωμής;

Ο δανειστής (Τράπεζα ή ιδιώτης) είναι πλέον εξοπλισμένος για την απαίτησή του με εκτελεστό τίτλο, τον οποίο μπορεί να εκτελέσει σε βάρος του οφειλέτη κατά τις διαδικασίες της Αναγκαστικής Εκτέλεσης, ενδεικτικά έχοντας δικαίωμα να εγγράψει εμπράγματη ασφάλεια (προσημείωση) στην ακίνητη περιουσία του οφειλέτη  για να εξασφαλίσει την απαίτησή του, αλλά και προβαίνοντας σε καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος του οφειλέτη και της περιουσίας του για να εισπράξει την απαίτησή του.

5. Πώς μπορεί ο οφειλέτης να αμνυθεί κατά της Διαταγής Πληρωμής που του επιδόθηκε;

Ο οφειλέτης έχει δικαίωμα μέσα σε 15 εργάσιμες ημέρες από αυτήν που του επιδόθηκε η Διαταγή Πληρωμής να ασκήσει Ανακοπή κατά της Διαταγής Πληρωμής που του επιδόθηκε, με βάση το άρθρο 632 ΚΠολΔ ζητώντας να ακυρωθεί ή να μεταρρυθμιστεί. Η Ανακοπή απευθύνεται στο Δικαστήριο που εξέδωσε την Διαταγή Πληρωμής και ορίζεται δικάσιμος, κατά την οποία κλητεύεται να παραστεί και ο δανειστής, ενώ παρίσταται και ο ανακόπτων-οφειλέτης. Το Δικαστήριο που συζητεί την Ανακοπή αποφασίζει αν θα ακυρωθεί ή όχι η Διαταγή Πληρωμής, ή αν αυτή θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί ως προς κάποιο μέρος της.

6. Με την άσκηση της Ανακοπής ο οφειλέτης προστατεύεται αυτόματα από τον δανειστή του;

Όχι. Για να προστατευτεί, θα πρέπει να ασκήσει Αίτηση αναστολής εκτέλεσης της Διαταγής Πληρωμής, η οποία προϋποθέτει την νόμιμη και εμπρόθεσμη άσκηση ανακοπής και την ύπαρξη κινδύνου ανεπανόρθωτης ή δυσχερώς επανορθώσιμης βλάβης στο πρόσωπο του οφειλέτη από την εκτέλεσή της, ενώ θα πρέπει να πιθανολογείται και η ευδοκίμηση της ασκηθείσας ανακοπής.  Η αίτηση αναστολής απευθύνεται στο ίδιο Δικαστήριο που απευθύνεται και η ανακοπή. Για να προστατευτεί άμεσα, ο οφειλέτης δικαιούται να ζητήσει έκδοση προσωρινής διαταγής που θα αναστέλλει προσωρινά, μέχρι την συζήτηση της Αίτησης αναστολής του ή μέχρι την έκδοση απόφασης επ’ αυτής, την εκτέλεση της σε βάρος του Διαταγής Πληρωμής.

7. Τι συμβαίνει αν ο οφειλέτης δεν ασκήσει Ανακοπή μέσα στην ανωτέρω οριζόμενη προθεσμία;

Στην περίπτωση αυτή, ο δανειστής δικαιούται να επιδώσει ξανά στον οφειλέτη την Διαταγή Πληρωμής, προκειμένου, αν μετά  την πάροδο δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών ο οφειλέτης δεν ασκήσει Ανακοπή κατά το άρθρο 633 ΚΠολΔ, η Διαταγή Πληρωμής να τελεσιδικήσει. Ωστόσο, ακόμα και στην περίπτωση που ο οφειλέτης ασκήσει νόμιμα και την Ανακοπή του άρθρου 633 ΚΠολΔ, δεν έχει δικαίωμα άσκησης Αίτησης Αναστολής.

8. Γιατί είναι σκόπιμο ο οφειλέτης να ασκήσει Ανακοπή; 

Η άσκηση της Ανακοπής του άρ. 632 ΚΠολΔ (μετά την πρώτη επίδοση της Διαταγής Πληρωμής) είναι σκόπιμο να γίνει, καθώς:

(α) Αποτελεί το μοναδικό μέσο άμυνας του οφειλέτη κατά της σε βάρος του εκδοθείσας και επιδοθείσας Διαταγής Πληρωμής και τον μοναδικό του τρόπο να προβάλλει τις ενστάσεις και τους ισχυρισμούς του κατά αυτής με σκοπό την ακύρωσή της.

(β) Αποτρέπεται η τελεσιδικία της Διαταγής Πληρωμής και

(γ) Παρέχεται, με την άσκηση της Ανακοπής, το δικαίωμα στον οφειλέτη να ασκήσει και Αίτηση Αναστολής, προκειμένου να μην εκτελεστεί άμεσα η Διαταγή Πληρωμής σε βάρος του ίδιου και της κινητής ή ακίνητης περιουσίας του.

Ειδικά όταν πρόκειται για Τράπεζα, στην Ανακοπή του ο οφειλέτης μπορεί να επικαλεστεί όλους τους ισχυρισμούς του σχετικά με τους καταχρηστικούς όρους που περιλαμβάνονται στις επίμαχες δανειακές συμβάσεις βάσει των οποίων εκδόθηκε η Διαταγή Πληρωμής, προβάλλοντας το ανεκκαθάριστο και πλημελλώς προσδιορισμένο του ύψους της απαίτησης, με σκοπό την ακύρωσή της.